Projectleider Susan Leclercq: ‘Dit is de eerste keer dat we vanuit de Faculteit der Rechtsgeleerdheid direct met basisscholen werken. Hopelijk wordt deze samenwerking opgenomen in de bacheloropleiding. Deze pilot valt eigenlijk onder een wereldwijde street law movement, een beweging die mensen bewust wil maken van het recht in hun dagelijks leven. Het is zowel een experiment voor ons als voor onze rechtenstudenten en scholieren.'

Voor deze laatste les hebben 5 leerlingen van basisschool De Schakel een toga aangetrokken en zitten ze helemaal in hun rol als rechters en advocaten voor de zaak van Sofie die ze naspelen. Het 12-jarige meisje, de eiser, heeft een make-upsetje gestolen. Waarop de winkelier, de gedaagde, foto’s van Sofie ophing in zijn winkel met de tekst: ‘Dit is een dief’. De vraag die voor ligt: mag de winkelier dit wel doen?

We worden welkom geheten door Tanja Jadnanansing, Stadsdeelvoorzitter Amsterdam-Zuidoost. Zij vertelt ons over het Stadsdeelkantoor. Studenten Kate Wildschut, Mina Mirzai en Swastika Garib verdelen de rollen onder de leerlingen. ‘Deze keer ben ik de rechter!’ Wildschut, Mirzai en Garib studeren rechten aan de UvA en maken deel uit van een pool van 5 studenten die samen met docent, jurist en oprichter van Stichting MetRechtInvesteren Judith Hoefnagel de kinderen door het rechtssysteem loodsen. Van kinderrechten en mensenrechten tot aan een bezoek aan de rechtbank van Amsterdam.

Ze gaan in gesprek en verzamelen met de advocaten van Sofie en de winkelier hun argumenten. De rechters formuleren de vragen die ze moeten stellen. ‘Sofie moet naar de gevangenis!’ Wildschut legt uit dat de rechter haar ook een taakstraf kan opleggen. Of er kan een traject gestart worden met bureau Halt, om te voorkomen dat ze een strafblad krijgt.

‘We komen alleen voor de chocomel’

Voor de derde les in november gingen de leerlingen op bezoek bij de Wijkrechtbank in Zuidoost bij buurtrechter Leijten, onderdeel van het Wijkactieteam. Zij was de rechter van de zitting over Jip de kip, een casus over dierenrechten waar de leerlingen eerder indoken. ‘Zijn jullie hier al eens geweest?’ Meteen schieten er een aantal handen omhoog. ‘Heel vaak, maar alleen voor de chocomel!’ Iedereen lacht.

De buurtrechter gaat verder met de leerlingen in gesprek, waarbij ze barsten van de vragen. Over ruzie op school, ouders die scheiden en wat wel en niet mag. Uiteindelijk komen de leerlingen tot de conclusie dat een rechter veel lijkt op hun eigen juf op school, die ook de orde bewaart, ingrijpt wanneer het nodig is en problemen bespreekbaar maakt.

Hoefnagel: ‘Gaandeweg leren we veel over welke lesstof aanslaat en wat het niveau van de kinderen is. Aan het eind van de reeks hebben we een heel goed idee van wat ze aan kunnen. Ik merk echt dat ze steeds meer betrokken zijn bij wat we behandelen, dat er opeens een lampje gaat branden. Dat is fantastisch.’

De groep studenten die samen met Hoefnagel het vak geeft is heel divers. Wildschut is masterstudent Strafrecht. ‘Ik had er tijdens mijn studie niet meer aan gedacht, maar als kind wilde ik al juf worden. Tijdens mijn bachelor gaf ik ook les aan studenten, dus ik sluit het onderwijs zeker niet uit als carrière.’ Swastika wilde graag leservaring opdoen. ‘Ik was echt op zoek naar lesgeven over recht,  wat niet veel wordt aangeboden. Dus dit was voor mij een unieke kans.’