Veel kwetsbare groepen in onze samenleving vragen om (juridische) hulp met (in de woorden van sociaal advocaat Don Ceder) 'een boodschappentas vol papieren'. Deze boodschappentas symboliseert de complexiteit van met elkaar samenhangende sociaal-juridische problemen: van huurgeschillen en echtscheidingen tot schulden en ontslagen.

Ondanks de inspanningen van juridische spreekuren en loketten om problemen als deze aan te pakken, ontbreekt het vaak aan de expertise en capaciteit om effectieve hulp te bieden. De opkomst van juridische, online platformen zal dit probleem waarschijnlijk niet verlichten, aangezien ongeveer 3 tot 4 miljoen Nederlanders worden bestempeld als 'beperkt zelfredzaam'. Deze mensen, waaronder migranten en mensen met inhoudelijke complexiteit, hebben persoonlijke begeleiding nodig en kunnen daardoor niet goed overweg met deze platformen.

Het project De Boodschappentas richtte zich daarom op drie hoofdproblemen:

• De overbelasting van eerstelijns rechtshulpverleners.
• Het onnodig doorschuiven van kwetsbare rechtzoekenden via doorverwijzingen.
• En de daaropvolgende, belastende werking op tweedelijns rechtshulpverleners voor problemen die in de eerstelijn opgelost hadden kunnen worden.

Doelen

De doelen van De Boodschappentas:

Bijdragen aan een oplossing die (beperkt zelfredzame) burgers sneller en makkelijker helpt met hun juridische problemen. Dit project richtte zich op de ontwikkeling van een geschikte digitale tool voor eerstelijns rechtshulpverlening. Dit omvatte:

• Minder onnodige doorverwijzingen binnen de eerste lijn, waardoor zowel het 'apparaat' van (juridische) hulpverlening als de kwetsbare burger (die niet onnodig meerdere keren zijn 'verhaal' hoeft te doen) wordt ontlast.
• Minder onnodige doorverwijzingen naar de tweede lijn, dus ontlasting van het budget voor gesubsidieerde rechtsbijstand en (zoals hierboven omschreven) de kwetsbare burger.
• Nuttige informatie ten behoeve van de ontwikkeling van de (nu nog) beoogde 'rechtsbijstandpakketten'.
• Effectievere communicatie over juridische complexiteit.

Activiteiten

De activiteiten kunnen worden onderverdeeld in drie hoofdfasen:

• Onderzoek
  Een verdieping in het specifieke zoektraject van rechtzoekenden met 'beperkte middelen', waarbij interacties met verschillende aanbieders van sociaal-juridische hulp in kaart werden gebracht. 
• Prototyping
  Prototyping, gebaseerd op diepgaande onderzoeksinzichten. Begeleide brainstormsessies met technische en juridische experts, studenten en partners schetsten een ideale oplossing voor het sneller oplossen van problemen in sociaal-juridische hulpverlening.
• Productontwikkeling en testfase
  Tijdens deze fase werd het prototype verfijnd, door middel van iteratieve software sprints van twee weken. Het product, dat gebruik maakt van Natural Language Processing (NLP) technieken (ontwikkeld door Bluetick en Labor Market Research experts), herkent de context van dossiers en bepaalt de relevantie tussen het dossier en juridische bronnen. Het ontwikkelingsproced werd gestuurd door voortdurende feedback van gebruikers, zodat de oplossing aansloot bij de behoeften van gebruikers en rechtshulpverleners.

Resultaten

• Een (visuele) en sociaal juridische kaart die alle (in)formele sociaal-juridische rechtshulpverleners in Amsterdam in kaart brengt en waarmee kwetsbare burgers geholpen worden bij het oplossen van hun complexe juridische problemen. 
• Een onderzoeksrapport inclusief resultaten van een enquête onder juridische loketten in Amsterdam dat inzichtelijk maakt hoe burgers met multiproblematiek binnen de gemeente momenteel worden aangesproken en doorverwezen.
• Een symposium over toegang tot recht, waarbij de resultaten van het onderzoek gedeeld werden met een breed publiek.
• De sociaal juridische kaart is inmiddels 16,3K bekeken.
• 113 juridische partners zijn aangesloten bij de kaart.